نکات تغذیه‌ای جلبک کلرلا و تاثیر آن بر سلامت

 جلبک کلرلا، یک جلبک تک سلولی است که در آب‌های تازه می‌روید. کلرلا به علت میزان بالای کلروفیل موجود در آن، بویی شبیه به علف یا چمن دارد. میزان کلروفیل در این جلبک از هر گیاه دیگری در دنیا بیشتر است.
این جلبک میلیاردها سال است که روی کره زمین وجود دارد و یکی از اولین غذاهای موجود در زمین بوده است.
فسیل‌هایی از کلرلا یافت شده که قدمت آن‌ها به سه میلیارد سال پیش باز می‌گردد. کلرلا یکی از سالم‌ترین غذاهاست.
 کلرلا چگونه پرورش داده می‌شود؟
کلرلا در استخرهای بزرگ آب تمیز پرورش می‌یابد. ابتدا آب استخر را یونیزه کرده، سپس از صافی عبور می‌دهند تا صاف و زلال شود. کلرلا هر 24 ساعت یک‌بار چهار برابر می‌شود و این نشانه خلوص ژنتیکی و تأثیر فوق‌العاده آن در سلامت انسان است. برای مثال، کلرلا باعث می‌شود که باکتری‌های مفید معده انسان به نام لاکتوباسیل‌ها چهار برابر سریع‌تر رشد کنند.
 آیا می‌توان هر نوع جلبکی را خورد؟
بیش از 70000 نوع جلبک وجود دارد که بعضی از آن‌ها بسیار مغذی و بعضی بی‌نهایت سمی هستند. کلرلای آب شیرین یکی از انواع خاص جلبک است که خواص مفید فراوانی دارد.
 این جلبک چه زمانی کشف شد؟
کلرلا حدوداً اواخر قرن 19 میلادی کشف شد. در دهه 1940 ژاپنی‌ها شروع به مطالعه وسیع‌تر درباره آن کردند. شهرت امروزه کلرلا بیشتر مرهون تلاش آن‌ها برای شناخت این جلبک است. ژاپنی‌ها بیش از آنچه که آمریکاییان ویتامین C مصرف می‌کنند، جلبک کلرلا می‌خورند و این در حالی است که ویتامین C رایج‌ترین ویتامین مصرفی آمریکایی‌هاست. البته کلرلا قوی‌تر از یک غذای کامل یا هر مولتی ویتامین یا مکمل دیگر است.
 کلرلا در کجا یافت می‌شود؟
تایوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جلبک کلرلا است و بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده آن کلرلا را با دقت بسیار از نظر خلوص و آلودگی باکتریایی آزمایش می‌کند. این شرکت تنها شرکت دنیاست که اجازه صدور جلبک کلرلا را به ژاپن دارد و مورد تأیید وزارت بهداشت ژاپن می‌باشد.
 اثرات سودمند جلبک کلرلا چه هستند؟
علاوه بر اینکه کلرلا تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را دارد، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت و آن را کاملاً سم‌زدایی می‌کند.
چقدر تحقیقات علمی در مورد جلبک کلرلا انجام شده است؟
کلرلا یکی از مواد غذایی است که بیشترین تحقیقات علمی در مورد آن انجام شده است و بنا بر تصمیم ناسا یکی از اولین گیاهانی خواهد بود که در ایستگاه فضایی پرورش داده خواهد شد. تحقیقات در مورد این جلبک توسط دانشمندان، دانشگاه‌ها، صنایع خصوصی و تولیدکنندگان کلرلا انجام شده و تا جایی که به سلامت انسان مربوط می‌باشد، تا به حال حتی یک اثر منفی در مورد آن گزارش نشده است.
 کلرلا چه خواصی دارد؟
اولین نتیجه مصرف کلرلا گوارش بهتر است؛ به خصوص اگر یبوست و دهان بدبو داشته باشید. هم یبوست و هم بوی بد دهان به راحتی با خوردن کلرلا برطرف می‌شود. برخی از خواص دیگر کلرلا نیاز به بررسی بیشتری دارد. به طور مثال گفته می‌شود که می‌تواند با فلزات سنگین و دیگر مواد صناعی ترکیب شده و آن‌ها را از جریان خون خارج کند؛ ولی برای اثبات این ادعا باید میزان فلزات سنگین خون را قبل و بعد از مصرف کلرلا اندازه گرفت. بسته به میزان مصرف کلرلا سه تا شش ماه طول می‌کشد که فلزات سنگین از خون خارج شوند.
 در چه ساعتی از روز می‌توان کلرلا را خورد؟
در هر زمانی از شبانه‌روز می‌توان کلرلا را خورد. مقدار مورد نیاز بدن را می‌توان یکجا و یا طی چند نوبت در طول روز مصرف کرد، که البته شکل دوم بهتر است. توصیه می‌شود کلرلا را 30-20 دقیقه قبل از غذا میل کنید، زیرا به هضم غذا و جذب مواد مغذی کمک می‌کند. صبح نیز زمان خوبی برای مصرف کلرلا است؛ ولی هرگز آن را بلافاصله قبل یا بعد از قهوه یا نوشابه نخورید، زیرا کافئین بی‌نهایت برای هضم و گوارش آن مضر است.
 چرا بهتر است کلرلا را نزدیک زمان غذا خورد؟
از آنجا که کلرلا باعث می‌شود که باکتری‌های معده، موسوم به لاکتوباسیل‌ها، چهار برابر سریع‌تر از معمول تکثیر شوند، خوردن کلرلا نزدیک زمان غذا، موجب می‌گردد که گوارش بهتر انجام شود و جذب مواد مغذی نیز افزایش یابد.
کاهش آنزیم‌های گوارشی و کمبود اسیدکلریدریک معده از جذب مواد مغذی جلوگیری می‌کند. کمبود مزمن مواد مغذی و تشکیل و تجمع مواد سمی در بدن و مغز یکی از فاکتورهای مهمی است که برای سلامتی همه افراد و به خصوص سالمندان مشکلاتی ایجاد می‌کند. برای مثال، در نمونه‌های مغز تمام افراد مبتلا به آلزایمر سطح بالایی از آلومینیوم مشاهده شده است.
 آیا کلرلا در مبارزه با سرطان موثر است؟
اینترفرون یکی از بزرگ‌ترین دفاع‌های طبیعی بدن علیه سرطان است و مشخص شده که کلرلا تولید اینترفرون را افزایش می‌دهد. یکی از راه‌های مبارزه با سرطان استفاده از عناصری است که تولید و فعالیت ماکروفاژها را تحریک می‌کنند. اینترفرون یکی از ترشحات طبیعی بدن است که به نظر می‌رسد تحریک‌کننده ماکروفاژها باشد. کلرلا با افزایش اینترفرون باعث تحریک فعالیت سلول‌های T و ماکروفاژها شده و توانایی سیستم ایمنی بدن را در مبارزه با سرطان و مهاجمان بیگانه از قبیل باکتری‌ها، ویروس‌ها، مواد شیمیایی و پروتئین‌های بیگانه افزایش می‌دهد. البته درمان سرطان مبحثی پیچیده است که نیاز به بررسی و تحقیق بسیاری دارد.
 آیا می‌توان کلرلا را به صورت موضعی استفاده کرد؟
می‌توان پودر کلرلا را با کمی آب مخلوط کرد و روی بریدگی‌ها و خراش‌ها مالید. عامل رشدی که در کلرلا وجود دارد باعث تأثیر مثبت آن در بافت پوست و درمان سریع‌تر آن می‌شود. اگر کسی یک سال به طور مرتب از کلرلا استفاده کند، حتی بدون استفاده موضعی از کلرلا، تأثیر آن را در بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها مشاهده خواهد کرد.
 مواد مغذی موجود در کلرلا چه هستند؟
آمینواسیدها (پروتئین)، آنزیم‌ها (از جمله آنزیم پپسین برای گوارش)، ویتامین‌ها، موادمعدنی و کربوهیدرات‌ها از مواد تشکیل‌دهنده کلرلا می‌باشند. 60 درصد کلرلا را پروتئین تشکیل می‌دهد که به صورت اسیدهای آمینه می‌باشند. 18 تا 22 نوع آمینواسید شناخته شده در کلرلا وجود دارد. پروتئین کلرلا ارزشمندتر از سایر منابع پروتئینی از قبیل گوشت، ماهی و تخم‌مرغ است، زیرا پروتئین این مواد از نوع ثانویه است؛ به این معنا که آمینواسیدها تبدیل به پروتئین شده‌اند و بافت تخم‌مرغ و گوشت را تشکیل داده‌اند.
وقتی ما غذاهایی چون گوشت را می‌خوریم، بدن ما پروتئین را می‌شکند و به آمینواسید تبدیل می‌کند؛ در حالی که با مصرف کلرلا آمینواسید مستقیماً وارد بدن می‌شود. به جز کلرلا و اسپیرولینا هیچ منبع طبیعی پروتئین دیگری وجود ندارد که چنین آرایه کامل و متعادلی از آمینواسیدها داشته باشد.
آیا همزمان با مصرف کلرلا باید ویتامین نیز استفاده کرد؟
استفاده از مولتی ویتامین همزمان با کلرلا زیانی ندارد؛ ولی نیاز به این کار هم نیست. کلرلا طیف وسیعی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنزیم‌ها را دارد.
آیا کلرلا نوع دیگری از ویتامین‌هاست؟
خیر، کلرلا یک نوع غذا است و با ویتامین‌ها تفاوت دارد. گرچه انواع گوناگونی از ویتامین، مواد معدنی و آنزیم‌ها در آن موجود می‌باشد، از بسیاری جهات از مکمل‌های ویتامینی مفیدتر و برتر است؛ زیرا کلرلا طبیعی است و ویتامین‌ها و مواد معدنی و آمینواسیدهای آن به طور طبیعی در یکدیگر آمیخته شده‌اند؛ ولی قرص‌های ویتامین، مخلوطی از کنسانتره و اسانس هستند که به طور مصنوعی با یکدیگر ترکیب شده‌اند. فرمول آن‌ها فقط روی کاغذ با فرمول ویتامین‌های طبیعی مشابه است. غذاهایی همچون کلرلا میزان چشمگیری از مواد مغذی را که به طور طبیعی متعادل شده‌اند، در اختیار بدن قرار می‌دهد که هرگز در بدن تجمع نمی‌کنند و مسموم‌کننده نیستند.
 عامل رشد کلرلا چیست؟
عامل رشد کلرلا مخلوطی از RNA، DNA، آمینواسید، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. این ماده باعث رشد سریع‌تر کودکان می‌شود و سیستم ایمنی بزرگسالان را تقویت می‌کند.



اسطوخودوس تاثیرگذار در رفع بوی بد دهان

 کارشناس مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي گفت: استفاده از دهان شویه اسطوخودوس برای رفع بوی بد دهان مفید خواهد بود.
اصغر نقشی  افزود: گل هاي اُسطوخودوس و پيكر رويشي آن يعني برگها و سرشاخه هاي جوان آن، حاوي مواد موثره دارويي است.
وی تشریح کرد: از دَمكرده گُل اُسطوخودوس براي رفع خستگي عصبي و رفع قولنج نيز مي توان استفاده كرد.
نقشی اسطوخودوس را برای درمان ناراحتی های گوارشی موثر دانست و ادامه داد: این گیاه همانند گیاهان تیره نعناع به دلیل بهره بردن از برخی اسانس ها ناراحتی های دستگاه گوارش را درمان می کند.
کارشناس مسئول گیاها دارویی سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي یادآور شد: دَمکرده سرشاخه گلدار اسطوخودوس را برای رفع سوءهاضمه، تقویت معده، بی اشتهایی و... توصیه نموده اند.
وی اظهار کرد: مواد موثره اُسطوخودوس تقويت کننده سيستم عصبي، ضدباكتري، ضددرد و شل كننده عضلات محسوب مي شوند.
ایشان بهره گیری از این گیاه دارویی را برای التیام میگرن  مثمرثمر عنوان کرد و افزود: با روغن ماساژ تهیه شده از روغن اسطوخودوس ماساژ شقیقه ها و پشت گردن  تا برطرف شدن سردردهای تنشی یا نشانه های اولیه میگرن تاثیرگذار عنوان شده است.
نقشی با توصیه ای به استفاده از این گیاه دارویی برای رفع آفتاب سوختگی تاکید کرد: براي آفتاب سوختگي يا تاول مي توان از چند قطره از روغن اُسطوخودوس به همراه مقداري آب استفاده كرد.



5 خاصیت فوق‌العاده‌ی برگ زیتون

برگ‌های درخت زیتون از دوران باستان برای مقاصد پزشکی مورد استفاده بوده است، و پژوهش‌های آزمایشگاهی مدرن نشان‌دهنده آن است که عصاره برگ زیتون دارای خواص ضدباکتریایی، ضدالتهابی، و آنتی‌اکسیدان است.
1- برگ زیتون برای مقابله با چاقی مفید است
یک پژوهش جدید نشان داده است که یک فنجان قهوه به همراه عصاره برگ زیتون می‌تواند برای مقابله با چاقی مفید باشد. در این پژوهش محققان به موش‌های آزمایشگاهی رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات و چربی زیاد به مدت هشت هفته دادند تا این که موش‌ها به سندرم متابولیک دچار شدند. سپس به این موش‌ها قهوه غنی شده با عصاره برگ زیتون به مدت هشت هفته دیگر خورانده شد. پژوهشگران متوجه شدند که بعد از مصرف این نوشیدنی، علائمی از بهبودی در قلب و عروق، کبد و بهبود علائم متابولیکی در موش‌ها مشاهده شد اما در موش‌هایی که قهوه معمولی مصرف کرده بودند، این علائم بهبود دیده نشد. لیندسی براون، محقق دانشگاه کویینز ماری جنوبی، در این پژوهش گفت: عصاره برگ زیتون به دلیل خواص ضد التهابی که دارد، وزن را کاهش می‌دهد. به گزارش روزنامه ساندی مورنینگ هرالد، نقش التهاب به عنوان عاملی که موجب ذخیره چربی می‌شود مجوز مطالعات در زمینه چاقی در سراسر دنیا است.
 2- عصاره برگ زیتون و کنترل فشار خون
تحقیقات نشان می‌دهد از آن جایی که برگ زیتون، عوامل زمینه‌ای فشار خون مثل چاقی، کلسترول خون و قند خون را کنترل می‌کند، می‌تواند باعث کاهش فشار خون نیز شود. مردم منطقه مدیترانه کمتر از سایر مناطق دنیا به بیماری‌های قلبی- عروقی مبتلا می‌باشند. یکی از دلایل آن‌ را مصرف فرآورده‌های مختلف زیتون می‌دانند. قسمت‌های مورد استفاده زیتون، روغن، میوه و برگ آن است. از بین این قسمت‌ها، برگ زیتون دارای خواص مفید بیشتری است؛ زیرا در هنگام تهیه، مواد مۆثره آن کمتر آسیب می‌بیند. از طرفی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. گرچه بر حسب عادات غذایی، فرد می‌تواند از میوه و روغن زیتون نیز به صورت موازی استفاده کند.
نحوه استفاده از برگ زیتون
برگ زیتون را می‌توانید به دو صورت استفاده کنید:
1- روزی دو بار همانند چای آن را دم کرده و میل کنید.
2- روزی یک بار به میزان یک قاشق غذاخوری از آن را به سالاد اضافه کنید.
در نظر داشته باشید که طعم برگ زیتون کمی تلخ است. برای برطرف کردن طعم تلخ آن می‌توانید از یک شیرین‌کننده یا طعم‌دهنده مناسب مانند نعناع استفاده نمایید. ضمناً یکی از فرآورده‌های این محصول کپسول زیتونکس می‌باشد که از عصاره برگ درخت زیتون تهیه شده است. این محصول باعث گشادی عروق، ممانعت از تجمع پلاکت‌ها و دفع ادرار می‌شود. در نتیجه برای کاهش فشار خون و حفظ سلامت قلب و عروق می‌تواند قابل توصیه باشد. همچنین عرق برگ زیتون هم محصولی دیگر از برگ زیتون می‌باشد که می‌تواند روزی دو فنجان صبح و عصر میل شود.
 تحقیقی در این زمینه
به گزارش خبرگزاری رویترز در یک بررسی که نتایج آن در نشریه Phytotherapy Research منتشر شده است، 20 جفت دوقلوی همسان که دچار فشار خون بالای «حدمرزی»(فشار خون بالاتر از حد مطلوب 120 روی 80 اما پایین‌تر از حد 140 روی 90 که ملاک تشخیص فشار خون بالا است.) بودند، مورد بررسی قرار گرفتند.
یک عضو هر جفت دوقلو قرص‌های حاوی عصاره برگ زیتون دریافت می‌کرد، در حالی که دیگری مکملی دریافت نمی‌کرد، اما توصیه‌های سبک زندگی برای کاهش فشار خون به او ارائه می‌شد که رویکرد استاندار به فشار خون بالای حد مرزی است.
نیمی از مصرف‌کنندگان مکمل 500 میلی‌گرم عصاره برگ زیتون در روز دریافت می‌کردند، و نیم دیگر 1000 میلی‌گرم عصاره مصرف می‌کردند.
پس از هشت هفته مشخص شد که مصرف‌کنندگان مکمل با دوز بالا کاهش قابل توجهی در فشار خونشان پیدا کرده‌اند. به طوری که فشار خون آن‌ها از میانگین 137 روی 80 به 126 روی 76 رسید. همچنین میانگین اندازه کلسترول «بد» یا LDL آن‌ها افت کرده بود. بر عکس در دوقلوهایی که هیچ مکملی دریافت نکرده بودند، تغییرات قابل‌توجهی در فشارخون به وجود نیامده بود.
3- برگ زیتون ضد سرطان است
گروهی از محققان دانشگاه کوردوبا واقع در جنوب اسپانیا ثابت کردند که برگ درخت زیتون اثر ضد سرطانی دارد و در درمان سرطان خون موثر است. محققان اسپانیایی امروز گفتند که تازگی اصلی این مطالعه در شناسایی و اندازه گیری ترکیبات طبیعی موسوم به «فنول» ها در برگ‌های زیتون می‌باشد. در این مطالعه از «مگس سرکه» استفاده و مشاهده کردند که عصاره برگ زیتون در این مگس، حشره را نسبت به صدمات فرسودگی سلولی محافظت می‌کند.  مطالعات همچنین ثابت کردند که عصاره برگ زیتون خواص ضد سرطانی و کشنده سلول‌های توموری دارد و آن را برای درمان سرطان خون در چندین نفر استفاده کردند. این در حالی است که کارخانجات تا به حال برگ زیتون را دور می‌انداختند و یا آن را برای تولید انرژی استفاده می‌کردند.
 4- برگ زیتون؛ ضد میکروب و قارچ
برگ زیتون خاصیت ضد میکروب و قارچ دارد. آزمایش‌ها بر روی حیوانات نشان می‌دهد از خواص برگ زیتون، آنتی اکسیدان، ضد میکروب و قارچ ویروس تبخال است.
 5-برگ زیتون قند خون را نیز کاهش می‌دهد
برای این کار، بر روی 8 گرم خرد شده‌ی برگ، یک استکان آب ریخته و مدت 5 تا 10 دقیقه می‌جوشانیم و سپس صاف کرده و پس از سرد شدن میل می‌کنیم، این مقدار را می‌توان 3 یا 4 بار در روز تکرار کرد.
 تحقیقی در این زمینه
برگ گیاه زیتون می‌تواند مانند گلوکز، میزان ترشح انسولین از پانکراس را در محیط برون تنی افزایش دهد و با افزایش ترشح انسولین، باعث کاهش قندخون و رسیدن آن به سطح نرمال در بیماران دیابتی شود. دکتر شریف پور محمدی عضو هیئت علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی کرمان که به همراه گروهی از استادان و دانشجویان رشته داروسازی در قالب یک طرح تحقیقاتی به این نتایج دست یافته است، تصریح کرد: هدف از انجام این تحقیق، مشاهده اثرات عصاره متانولی برگ گیاه زیتون در غلظت‌های متفاوت به میزان انسولین ترشح شده از جزایر لانگرهانس در حضور گلوکز بوده است. وی ادامه داد: کشف تأثیرات و محل اثر گیاهان پایین آورنده قند خون می‌تواند به انتخاب گیاه برای درمان دیابت نوع 1 و 2 کمک کند. یکی از مکانیسم‌های پیشنهادی در این زمینه، از طریق اثرگذاری روی سلول‌های جزایر لانگرهانس پانکراس است زیرا تحریک این سلول‌ها برای ترشح بیشتر انسولین، باعث افزایش متابولیسم قند خون می‌شود.
ترشح انسولین در خون باعث می‌شود گلوکز به عنوان سوخت در اختیار سلول‌های بدن قرار گیرد، اما در یک فرد دیابتی ممکن است ترشح انسولین کمتر از میزان ترشح در یک فرد عادی باشد و بنابراین گلوکز بیش از میزان نیاز در خون باقی می‌ماند و در واقع فرد به دیابت مبتلا می‌شود در واقع دیابت نوعی بیماری مزمن غیرواگیر است که در آن بدن قادر به ساخت و یا استفاده از انسولین نیست. وقتی ترکیبی چه شیمیایی و چه گیاهی، برای کاهش میزان قند خون مورد استفاده قرار می‌گیرد، با انجام فرآیندهایی در معده، روده، کبد، جریان خون و بسیاری از بافت‌های بدن، سبب پایین آمدن گلوکز می‌شود اما به طور 100 درصد نمی‌توان گفت که این اتفاق در پانکراس افتاده است یا خیر. پانکراس انسولین ترشح می‌کند و انسولین نیز به مصرف گلوکز در بدن کمک می‌کند. بنابراین برای یافتن محل اثر برگ گیاه زیتون، در جزایر لانگرهانس پانکراس تحقیقاتی در محیط برون تنی صورت گرفت. وی ادامه داد: برای این منظور ترکیبات برگ گیاه زیتون Olea europaea از خانواده Oleaceae مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته های به دست آمده، برگ این گیاه دارای توانایی کاهش قند، کلسترول و اسید اوریک خون است. هم چنین مصرف این برگ از فشار خون بالا و ابتلا به آترواسکلروز جلوگیری می‌کند و مقاومت به انسولین را در حیوانات آزمایشگاهی بهبود می‌بخشد. این محقق درباره اثر غلظت‌های مختلف عصاره متانولی برگ گیاه زیتون بر انسولین ترشح شده از جزایر لانگرهانس پانکراس تصریح کرد: نتایج آزمایش‌ها نشان داده است که برگ درخت زیتون سبب افزایش ترشح انسولین از جزایر لانگرهانس می‌شود به گونه ای که در غلظت یک صدم، به طور متوسط 38 درصد و در غلظت 5 صدم، 57 درصد افزایش مشاهده شد.



گیاه درمانی به روش کودکانه

بسیاری از ما ترجیح می‌دهیم برای درمان بیماری‌های ساده و اختلال‌های کودک یا نوزاد تازه‌رسیده‌مان به جای استفاده از داروهای شیمیایی و شیوه‌های تهاجمی روش‌های درمانی طب مدرن از شیوه‌های طبیعی و سنتی استفاده کنیم. شاید این دیدگاه را به طور ناخودآگاه از عطر دم‌نوش‌ها و جوشانده‌های گیاهی  مادربزرگ‌های‌مان در ذهن داریم که چگونه با یک چای گیاهی ساده دل‌دردهای دوران کودکی‌مان را فراموش می‌کردیم و بهبود می‌یافتیم.
گیاه درمانی کودکانه
 خوشبختانه امروز به اعتراف متخصصان و محققان پزشکی در سراسر جهان شیوه‌های طبیعی درمانی مانند طب سنتی و گیاه درمانی می‌تواند یکی از بهترین و بی‌عارضه‌ترین درمان‌ها برای انسان به ویژه کودکان و خردسالان باشد. شیوه‌هایی که بهره‌مندی از آنها با همراهی و مشاوره یک متخصص طب سنتی می‌تواند نتایج موثر و قابل ملاحظه‌ای بر سلامت و تندرستی فرزندان‌مان داشته باشد. دکتر سعید صانعی، درمانگر طب سنتی و مشاور گیاه درمانی در این شماره از مجله شهرزاد قصد دارد ما را با برخی از شیوه‌های سنتی و طبیعی درمان شایع‌ترین اختلال‌ها و بیماری‌های دوران نوزادی و خردسالی آشنا کند.
گل بابونه
درمان قی چشم کودک
قی چشم یکی از مواردی است که بسیاری از بچه‌ها آن را در زندگی تجربه می‌کنند. این اختلال به دلیل تنگ شدن مجرای اشک کودکان در آنها دیده می‌شود. با تنگ شدن مجرای چشم، اشک کودک به خوبی از مجرا عبور نمی‌کند و رسوباتی در اطراف مجرای اشک جمع می‌شود که گاهی تجمع این رسوبات موجب بسته شدن مجرای اشک می‌شود به گونه‌ای که چشم پزشک برای باز کردن آن مجبور می‌شود از سوند یا میل استفاده کند. برای درمان و بهبود قی چشم 2 راه‌حل در شیوه طب سنتی وجود دارد:
شست‌وشوی چشم با جوشانده گل بنفشه، گیاه ناخنک‌ و گل بابونه. برای تهیه این جوشانده کافی است یک قاشق چای‌خوری از هر یک از گیاهان ذکر شده را با 2 استکان آب بجوشانید تا یک استکان آب آن باقی ماند. آب باقی مانده را صاف کنید و با یک قاشق چای‌خوری از آن چشم‌های کودک را 2 تا 3 بار در روز شست‌و‌شو دهید.
روش دیگر این است بعد از تهیه جوشانده مورد نظر یک قطره شامپوی بچه به این جوشانده اضافه کنید و با آن چشم بچه را شست‌وشو دهید و خیلی آرام کنار بینی او را به سمت گوشه چشم  ماسا‍ژ دهید تا به این ترتیب مجرای اشکی او باز شود و التهاب این مجاری نیز کاهش یابد.

برگ گردو
مرهم گیاهی برای گل مژه  
یکی دیگر از بیماری‌های چشم که بیشتر در کودکان و خردسالان گرم‌مزاج دیده می‌شود، گل‌مژه است که معمولا موجب سنگینی پلک کودک می‌شود و به دلیل اختلالی که در دید او به وجود می‌آورد او را بدخلق می‌کند و  درمانگران طب سنتی برای درمان این گل‌مژه نیز از جوشانده گیاهی برگ گردو استفاده می‌کنند و محل گل‌مژه را با این جوشانده شست‌وشو می‌دهند. آنها با شست‌وشوی چشم به کمک جوشانده برگ گردو به خروج عفونت و چرک داخل گل‌مژه می‌پردازند و به این ترتیب به درمان و بهبود آن کمک می‌کنند.
 گل بنفشه و ختمی
بهبود پوسته‌های سر نوزاد
پوسته‌‌های کلفت سر نوزادان که در اصطلاح از آن با نام کلاه پوسته‌ای یاد می‌شود، پوسته‌های کلفتی است که معمولا بعد از زایمان روی سر نوزادان دیده می‌شود و در طب سنتی برای برطرف کردن آن نسخه‌هایی وجود دارد. یکی از طبیعی‌ترین راه‌ها برای این کار استفاده از خیسانده گل‌بنفشه و گل ختمی برای شست‌و‌شوی سر نوزاد است. برای تهیه این خیسانده کافی است یک مشت گل بنفشه را با یک مشت گل ختمی در 4 لیتر آب جوش بخیسانید و اجازه دهید این ترکیب به مدت یک ساعت بماند. پس از مناسب شدن دمای این خیسانده از آب آن برای شست‌وشوی سر بچه استفاده کنید و اجازه دهید این آب به شیوه طبیعی روی سر بچه خشک شود. استفاده از این روش 2 بار در هفته تاثیر زیادی در کاهش و بهبود پوسته‌های کلفت سر دارد.  روش دیگری که می‌تواند روند بهبود پوسته‌های کلفت سر نوزاد را تسریع کند، اضافه کردن 3 عدد قرص آسپرین پودر شده به 5 سی‌سی از شامپوی نوزاد و شست‌وشوی سر او با این شامپوست. در صورتی که کف شامپو به مدت 5 دقیقه روی سر نوزاد باقی بماند و کف آن با خیسانده گل ختمی و گل بنفشه شسته شود می‌تواند روند درمان پوسته‌های کلفت سر نوزاد را در زمانی کوتاه انجام دهد.
گل بنفشه
رفع گرفتگی بینی کودکان
گرفتگی بینی از جمله اختلالات رایج در دوران نوزادی و خردسالی است که معمولا تنفس را برای بچه‌ها مشکل می‌کند و موجب بی‌قراری آنها می‌شود. یکی از شیوه‌های طبیعی برای درمان این عارضه استفاده از جوشانده گل بنفشه است. بوییدن بخار بدست آمده از جوشانده گل بنفشه در کودکان و خردسالانی که توانایی و شکیبایی لازم برای استفاده از این بخور را داشته باشند می‌تواند به برطرف شدن انسداد و گرفتگی بینی آنها کمک کند اما در صورتی که کودک بی‌تابی دارد و حوصله کافی برای استنشاق بخار این جوشانده را ندارد می‌توان یکی دو قطره از این جوشانده را با کمک قطره چکان در حفره بینی او ریخت تا به این ترتیب به بهبود گرفتگی بینی او کمک کند. برای تهیه این جوشانده کافی است 10 گرم گل بنفشه را در یک لیتر به مدت 3 دقیقه بجوشانید آن را صاف کرده و از آن استفاده کنید.
سیاه‌دانه
زکام سرد را مهار کنید
علاوه بر زکام گرم، نوع دیگری از زکام وجود دارد که طبیبان سنتی از آن با نام زکام سرد یاد می‌کنند. کودکانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند معمولا بدنی سرد و رنگ و رویی پریده دارند و آبریزش بینی با سرفه‌های خلط‌‌‌دار را تجربه می‌کنند. رنگ ترشحات بینی و گلو در کودکان مبتلا به زکام سرد، سبز رنگ است. برای درمان این نوع از زکام نیز راه‌حل ساده‌ای وجود دارد که آن استفاده از شربت سیاه‌دانه و عسل است. برای تهیه این عسل باید سیاه‌دانه و عسل را یک به 3 با هم ترکیب کنید. به عنوان مثال 10 گرم سیاه‌دانه را با 30 گرم عسل ترکیب کرده و آن را با یک استکان آب و یک عدد لیموترش مخلوط کنید و روزی 2 تا 3 بار آن را به کودک بخورانید. مادرانی که تصمیم دارند از ابتدای پاییز کودک‌شان را از ابتلا به زکام سرد مصون بدارند می‌توانند هر شب پیش از خواب یک قاشق چای خوری از مخلوط سیاه‌دانه و عسل را به نسبت یک به 3 به کودک‌شان بدهند تا از ابتلای او به زکام سرد پیشگیری کنند.
 چای گیاهی
درمان زکام گرم
ابتلا به زکام گرم یکی از شایع‌ترین بیماری‌های فصل‌های پاییز و زمستان است. این بیماری با گلودرد آغاز شده و به دنبال آن تب و سرخی گونه‌ها و صورت را در کودک به همراه دارد. در این حالت کودک از سردرد شکایت دارد و ترشحات گلو و بینی او زرد رنگ می‌شود و گه‌گاه سرفه‌های خشک دارد. در طب سنتی برای درمان این نوع از زکام از ترکیب چهارگل استفاده می‌شود. به این ترتیب که چهار گیاه دارویی گل پنیرک، گل بنفشه، گل ختمی و گل‌گاوزبان را با هم مخلوط کرده و آن را مثل چای معمولی دم می‌کنند. برای خوش‌طعم شدن این چای گیاهی برای کودکان می‌توانید یک قطعه نبات کوچک نیز به آن اضافه کنید و از این چای 2 تا 3 فنجان در روز به کودک‌تان بخورانید تا بیماری‌اش بهبود یابد و گلودرد و تب او برطرف شود.
حریره بادام
دوای بچه‌های پر سرو صدا
یکی از بهترین غذاهای دارویی برای بچه‌های عصبی و شلوغ که دائم در حال جیغ کشیدن در خانه هستند و آرامش اعضای خانواده را برهم می‌زنند، حریره بادام است. مصرف حریره بادام برای بچه‌های پر سرو صدا یا به اصطلاح «جیغ‌جیغو» باعث می‌شود تا میزان آرامش آنها افزایش یابد و کمتر در خانه یا جمع مهمانی‌ها جیغ بکشند و بی‌قراری کنند. خوردن حریره بادام در طول هفته در وعده‌های غذایی یا میان‌وعده‌های مختلف می‌تواند به بهبود کیفیت خواب بچه‌های کم‌خواب و عصبی نیز کمک کند و موجب عمیق‌تر شدن خواب و آرامش آنها شود. علاوه بر این استفاده از گشنیز به عنوان یک سبزی مقوی و موثر در غذای کودکان می‌تواند تاثیر بسیار خوبی بر کودکان شلوغ و پرهیاهو داشته باشد و میزان تنش‌های آنها را کاهش دهد. تهیه گشنیز پلو یا سوپ گشنیز یا استفاده از گشنیز در غذاهای مختلف می‌تواند در این زمینه بسیار موثر باشد.

درمان سوء هاضمه با این 7 گیاه

درمان سوء هاضمه با این 7 گیاه

از جمله دلایل شایع سوء هاضمه عبارتند از پرخوری، تند خوردن، مصرف غذاهای چرب، مصرف زیاد کافئین، مصرف زیاد الکل، مصرف زیاد شکلات، عصبانیت و شوک عاطفی.
تمامی این موارد منجر به سوء هاضمه و بروز علائمی نظیر آروغ زدن، سوزش و درد سر دل و نفخ و حالت تهوع می شود.
از جمله گیاهان موثر برای درمان چنین علائمی عبارتند از:
 رازیانه
خاصیت دارمانی این گیاه از زمان های قدیم مورد توجه بوده است . از برگ این گیاه می توان به عنوان چای استفاده کرد. این گیاه از ترکیبات اصلی داروهای مربوط به سوء هاضمه می باشد . در رستوران های هندی از دانه این گیاه استفاده می شود.
بادرنجبویه
این گیاه از خانواده نعنا می باشد و از زمان های قدیم برای درمان استرس، بی خوابی، کم اشتهایی و تسهیل در هضم استفاده می شده است.
 زردچوبه
این گیاه برای درمان درد معده، اسهال، گاز های روده ای، و نفخ معده بسیار مناسب است.
 زنجبیل
این گیاه از 2000 سال قبل تا کنون برای درمان کلیه اختلالات هضم مورد استفاده بوده است.
 برگ کنگر
این گیاه موجب تحریک کبد و صفرا می شود که این دو به نوبه خود نش موثری در گوارش دارند.
 دارچین
دارچین به هضم مواد کمک می کند. سایر موارد مصرف این گیاه عبارتند از درمان سردرد، التهابات پوستی، اضطراب و تهوع، اسهال ، دردهای قاعدگی و نفخ نیز می باشد.
 فلفل هندی
کمی گیج کننده به نظر می رسد که یک چاشنی نتیجه عکس داشته باشد. تا آنجا که تحقیقات نشان می داد اغلب چاشنی جات موجب تحریک دستگاه گوارش می شدند ولی فلفل هندی موردی استثنا به نظر می رسد و بر عکس ادویه جات تند نقش موثری در از بین بردن نفخ، درد و حالت تهوع دارد.
با تمام این توصیفات مصرف این گیاهان باید به میزان مناسب باشد به خصوص برای زنان باردار، شیرده و یا افرادی که در حال مصرف دارو هستند.

کاهش چربی خون با گیاهان دارویی

سطح بالای چربی یا کلسترول خون می‌تواند باعث عوارضی مانند آترواسکلروز (سفت و شکسته شدن عروق)، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی، افزایش شانس ابتلا به سکته مغزی، کبد چرب و... شود.
گیاه درمانی
رژیم غذایی نامناسب، استفاده از غذاهای چرب و پرکالری، فرهنگ ناصحیح استفاده بیش از حد از غذاهای فوری (فست‌فودها) نظیر پیتزا، سس مایونز، فرهنگ نادرست مصرف زیاد گوشت قرمز در جامعه و زندگی کم‌تحرک ماشینی در کشور ما باعث شده است افراد زیادی به مشکل بالا بودن چربی و کلسترول خون یا چاقی مبتلا باشند.
اولین و بهترین راه برای کاهش یا رفع این مشکل، اصلاح رژیم غذایی است. یکی از مهم‌ترین توصیه‌های غذایی، کاهش مصرف گوشت قرمز و برنج و استفاده بیشتر از سبزیجاتی نظیر کلم، کرفس، هویج، کاهو، اسفناج، کدو و ... در رژیم غذایی روزانه است. مرف بیشتر غذاهای دریایی و سایر ترکیبات حاوی روغن امگا 3 نیز توصیه می‌شود.
 گیاهان دارویی زیادی نیز وجود دارد که کاهش‌دهنده چربی خون نیز هستند مانند:
* دم‌کرده آویشن که از دیدگاه طب سنتی ایران دفع‌کننده رطوبت و بلغم از بدن است، از پایین آورنده‌های مناسب چربی خون محسوب می‌شود.
* مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری پودر یا نیمکوب شده سیاه‌دانه یا دانه تره هم می‌تواند در کاهش چربی خون نیز تأثیر داشته باشد.
* سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول است. به عنوان مثال، نوشیدن دم‌کرده شوید و لیمو عمانی یک ساعت پس از غذا می‌تواند در کاهش سطح کلسترول و چربی خون موثر باشد.
* چای پور (Puer) یکی از معروف‌ترین انواع چای چینی است که دارای خواص بسیار قوی کاهنده چربی و کلسترول است.
* دم کرده پوست نارنگی و زنجبیل نیز می‌تواند موثر باشد.
* جومینگ ز (Jueming ze) نیز گیاه بسیار موثری در کاهش چربی، کلسترول و قند خون است.
* نوشیدن دم‌کرده زینان و عناب نیز در این امر موثر است.
* مصرف سماق همراه غذا نیز به دلیل تأثیراتی که روی صفرا دارد، می‌تواند تأثیرات مناسبی در پایین آوردن چربی خون داشته باشد.
برخی گیاهان به مقدار زیادی ساپونین دارند و به همین دلیل خاصیت کف کنندگی در آن‌ها وجود دارد. در جانوران خون گرم از نظر سیستمیک ساپونین جذب نمی‌شود ولی چون کشش سطحی را کم می‌کند (مثل رزین) چربی‌ها و کلسترول به آن باند شده که خود سبب دفع کلسترول از بدن می‌شود. این گیاهان عبارتند از:
* تخم شوید (Anethum Graveolens) : در داروخانه ها دارویی بنام آنتوم موجود است که به صورت قرص است و حاوی شاه تره، کاسنی و شوید می‌باشد. این دارو پایین آورنده چربی خون است. این دارو که بیشترین ماده مۆثر آن شوید است، طبیعت گرم دارد.
* شوید : در کسانی که ترش می‌کنند و سوزش سردل دارند خیلی مۆثر است. همچنین زیاد کننده شیر و لاغر کننده است. پایین آورنده چربی خون نیز هست. (قطره دیل سان)
* کاسنی (Chicore): به نام عربی آن الهندبا است در حدیثی از حضرت محمد آمده است : برگی از کاسنی نیست مگر قطره ای از بهشت بر آن باشد. کاسنی تقویت کننده معده، ضد درد و ضد تب است و در درد چشم، بیماری‌های کبدی، یرقان، قولنج نارسای کلیوی و در بیماری‌های اعصاب از آن استفاده می‌شود. کاسنی طبیعت سرد دارد.
* شاه تره : طبیعت سرد دارد و از گیاهان دیگر در فراورده آنتوم است. این گیاه تصفیه کننده خون، صفرا آور، بر طرف کننده خارش‌های جلدی و اشتها آور است و در درمان یرقان و تصلب شرایین نیز از آن استفاده می‌شود. از عرق آن به عنوان تقویت کننده و اشتها آور استفاده می‌شود.
* آرتیشو - کنگر فرنگی (Cynara Scolymus): پایین آورنده کلسترول خون است (قطره سینا بیل)
* سیر : پایین آورنده فشار خون و چربی خون است و اثرات ضد میکروبی نیز دارد و طبیعت گرم دارد.
عصاره برگ گیاه «مرزه» چربی خون را کاهش می‌دهد
نتایج حاصل از یک طرح تحقیقاتی در لرستان نشان می‌دهد که استفاده از عصاره برگ گیاه «مرزه» باعث کاهش چربی خون می‌شود. رییس دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان گفت: این طرح تحقیقاتی از سوی کارشناسان گیاهان دارویی لرستان در آزمایشگاه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی لرستان به مدت یک سال انجام شد.
دکتر «شهرام توفیقی» نام علمی این نوع گیاه دارویی را «ساتورجاخوزستانیکا» ذکر کرد و افزود : در این طرح تحقیقاتی اثرات موثر این گیاه برای نخستین بار روی انسان در کشور به اثبات رسید. وی افزود قبلاً این گیاه به عنوان مکمل غذایی برای انسان از سوی کارشناسان معرفی شده بود. یافته‌های این آزمایش نشان می‌دهد که مصرف این نوع گیاه مانند داروهای شیمیایی میزان چربی خون را در بدن انسان کاهش داده و اثرات بسیار مطلوبی در این زمینه دارد.
وی اضافه کرد: پژوهشگران گیاه را پس از تبدیل به پودر، به شکل کپسول خوراکی درآورده تا برای کنترل چربی خون افراد بیمار از آن استفاده نمایند.
وی یادآور شد: چند سال پیش یک گروه پزشکی نیز یک نوع گیاه مرزه در شمال استان خوزستان کشف کرده که خاصیت‌های مفید دارویی دارد. پیش از این نیز یک گروه علمی در لرستان کشف کردند که عصاره برگ زیتون برای کاهش کلسترول خون بسیار مفید می‌باشد.
 نکته قابل توجه این که اگر بیماری در حال استفاده از داروهای شیمیایی نظیر سیمواستاتین یا آترواستاتین برای چربی بالای خون است نباید بدون نظر پزشک این داروها را قطع کند و برای جایگزینی با گیاهان دارویی باید با پزشک معالج خود مشورت کند.

آلاله

نام‌هاي ديگر:

زغليل-زغلنته

مشخصات ظاهري:

آلاله، گياهي است يك ساله، به ارتفاع 15 تا 60 سانتي‌متر و داراي ساقه منشعب و توخالي كه برگ‌هاي آن داراي پهنكي با بريدگي‌هاي عميق و گل‌هايش به رنگ زرد روشن است. هر پايه گياه در محيط‌هاي مساعد، تعداد فراواني در حدود 70 تا 100 گل مي‌دهد.

خواص: اين گياه با اينكه سمي مي‌باشد و در زمان‌هاي قديم آن را براي ايجاد مسموميت به كار مي‌بردند ولي در سال 1798 ميلادي، دانشمندي به نام گيلبرت، مصرف 2 گرم شيره گياه مزبور را كه در يك ليتر آب رقيق شده باشد، در درمان تنگي نفس، بيماري سل، زردي، اولسرهاي مثانه و .... توصيه نمود.

محل رويش: آلاله بيشتر در گل‌ و لاي مناطق مردابي، گودال‌ها، كنار استخرهاي طبيعي و ... رشد مي‌كند. اين گياه را مي‌توان در مناطقي از جمله بندر انزلي، پيربازار،لاهيجان و اطراف تهران مشاهده نمود.

توجه: اين گياه سمي مي‌باشد. بنابراين مصرف آن نيز پزشك الزامي است.

.........................................................................................

انجبار

مشخصات ظاهري:

انجبار، گياهي است پايا، به ارتفاع 20 تا 75 سانتيمتر و داراي ريزوم استوانه‌اي نسبتا مسطح كه ساقه‌ي هوايي آن، حالت قائم و ظاهر خط دار و عاري از كرك دارد. برگ‌هاي آن متناوب با كناره موجدار و پهنك آن به رنگ سبز شفاف در سطح فوقاني ولي سبز مايل به سفيد در سطح تحتاني است. انواع برگهاي واقع در قسمتهاي پايين ساقه، بزرگ و نوك تيز و داراي دمبرگ دراز ولي انواع واقع در قسمت‌هاي انتهايي ساقه، كوچكتر و بدون دمبرگ مي‌باشند، به طوري كه قاعده پهنك ساقه را فرا مي‌گيرد. گل‌هاي آن رنگ گلي دارد و به صورت سنبله انتهايي استوانه‌اي شكل مجتمع مي‌گردد.

خواص: انجبار خاصيت قابض، مقوي و التيام دهنده دارد. همچنين از آن در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آورند: اسهال-ترشحات مخاطي-ترشحات مهبلي-ورم مجاري ادرار-خونريزي‌هاي ساده-تب نوبه-نزله‌هاي مزمن-بي اختياري دفع ادرار-زخم مخاط دهان و لثه (به صورت غرغره)-بواسير-خراش‌هاي ناحيه مقعد و ...

محل رويش: انجبار در نواحي مرطوب، مناطق باتلاقي و نقاط كوهستاني مي‌رويد. انجبار را مي‌توان در برخي مناطق ايران از جمله : كوه سهند آذربايجان-همدان-اشتران كوه لرستان و مسجد سليمان مشاهده نمود.

.........................................................................................

انجدان رومي

مشخصات ظاهري:

انجدان رومي، گياهي علفي، پايا داراي ساقه ضخيم استوانه‌اي به قطر 3 تا 4 سانتيمتر و به ارتفاع 1 تا دو متر است. برگ‌هاي ضخيم، گوشتدار، منقسم به برگچه‌هايي با ظاهر لوزي شكل و دندانه‌هاي نامساوي، به رنگ سبز تيره شفاف و منتهي به دمبرگ استوانه‌اي مشخص  دارد. زيرين‌ترين برگ آن به طول 70 سانتيمتر مي‌رسد. گل‌هاي آن بسيار كوچك، به ابعاد 3 ميليمتر، به رنگ زرد و مجتمع به صورت چتر است. ميوه‌ي آن بيضوي دراز، به طول 5 تا 7 ميليمتر، به رنگ زرد يا قهوه‌اي و بسيار معطر، پس از رسيدن است.

خواص: از انجدان رومي بيشتر در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آورند، قطع حالت قاعدگي-هضم غذا-تقويت معده-تصفيه نمودن خون-زياد كردن ادرار –زردي-نقرس-نارسايي‌هاي كبدي و كليوي-رماتيسم-ورم كليه و مثانه-كم خوني-ميگرن و ضعف عمومي.

محل رويش: انجدان رومي در نواحي مختلف پرورش داده مي‌شود. و در برخي مناطق به صورت نيمه وحشي از جمله در كوه هزاران كرمان (در 3400 متري بين كرمان و بندرعباس) نيز مشاهده مي‌شود.

.........................................................................................

انجره

نام‌هاي ديگر: شقف-زغاف-شوك الضب

مشخصات ظاهري:

انجره، گياهي است چند ساله و داراي ساقه‌ كوتاه، منشعب و خشن، كه برگ هاي ساده با ظاهر بيضوي دراز و عاري از دمبرگ دارد.

كناره برگهاي آن در قاعده ساقه،‌صاف و داراي خارهاي ظريف ولي در قسمت بالاي آن دندانه‌دار خاردار است. گل‌هاي آبي رنگ و زيباي آن، در براكته‌هاي نوك تيز و خاردار به طول 5/2-2 سانتي‌متر جاي دارد و در مجموع به صورت گل آذين خوشه ظاهر مي‌شود. ميوه‌ي آن پوشينه، تخم‌مرغي و نوك تيز، به طول متوسط 5 سانتي‌متر و حتي بيشتر و محتوي دودانه است.

خواص:‌ برگ انجره اشتهاآور، قابض و مقوي مي‌باشد. از آن در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آورند. عدم امكان دفع ادرار-ناراحتي‌هاي رواني-اسپاسم مثانه-تقويت نيروي جنسي-زياد كردن ادرار-بيماري‌هاي كبد و طحال-سرفه-التهاب و ...

محل رويش: انجره در مناطق وسيعي از نواحي گرم كره زمين از جمله ايران رشد مي‌كند. و بيشتر در جنوب ايران، كوه جبل كرمان، لار، بندرعباس، بلوچستان و ... يافت مي‌شود.

.........................................................................................

آنغوزه

نام‌هاي ديگر:

آنگوزاكما-خوراكما-كورن كما.

مشخصات ظاهري:

آنغوزه، گياهي است علفي و بزرگ كه داراي ريشه‌ راست، گوشتدار و نسبتا ضخيم و ساقه‌اي قوي، خشن، فيبري و با ظاهري مشخص كه در پنج سال اول منحصراً داراي تعداد برگ واقع بر روي سطح زمين مي‌گردد. به تدريج از بين برگ‌هاي آن (كه معمولاً ظاهري غبارآلود دارند)، ساقه‌اي راست،‌ تقريباً استوانه‌اي و گوشتدار خارج مي‌شود كه ارتفاع ي متجاوز از 2 تا 5/2 متر پيدا نموده، در انتها به مجموعه‌اي از گل‌هاي زردرنگ و مجتمع به صورت گل‌آذين چتر مركب ختم مي‌شود.

خواص: آنغوزه قاعده آور، دافع كرم و ضد تشنج مي‌باشد. همچنين در موارد زير نيز از آن استفاده درماني به عمل مي‌آيد: بيماري‌هاي دستگاه تنفسي (با منشاء عصبي)-اسپاسم دستگاه هاضمه و حنجره-آسم-يبوست (به خصوص در افراد مسن) و ....

محل رويش: در 65 كيلومتري جهرم-كرمان-خراسان-بلوچستان و ...

.........................................................................................

اوجا

نام‌هاي ديگر:

گل پردار-سمد-وج-له‌لي-قره‌آغاج-لو-وزم

مشخصات ظاهري:

اوجا، درختي بزرگ و داراي پوست سخت، خشن و شكاف دار است. برگ‌هاي منفرد آن، ظاهر بيضي شكل، نوك تيز و پهنك غير متقارن نسبت به رگبرگ مياني دارند، به علاوه پوشيده از كرك مي‌باشند و در موقع لمس كردن خشن به نظر مي‌رسند.

گل‌هاي آن عاري از دمبرگ و مجتمع به صورت دسته‌هايي بر روي شاخه‌ است. كاسه گل آن 4 تا 8 قسمتي است و در داخل آن نيز 4 تا 8 پرچم‌ جاي دارد. ميوه‌ي آن به طول 3 و به عرض 5/1 سانتيمتر است.

خواص : از اوجا در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آيد: زياد كردن تعريق-زياد كردن ادرار-التيام زخم‌ها-اسهال‌هاي ساده-نقرس-رماتيسم-تب‌هاي نوبه-بي‌خوابي و ...

محل رويش: اوجا،‌در حاشيه جنگل‌ها، مناطق كوهستاني و كنار جاده‌ها مي‌رويد. محل رويش آن در ايران بيشتر:‌ ارتفاعات 900 متري قم-يزد-قزوين-كرج-خراسان- آذربايجان-شمال جنگل كندوان-اطراف چالوس- مازندران-بندرگز و ... مي‌باشد.

.........................................................................................

اوکالیپتوس

اوكاليپتوس، درختي است زيبا كه ارتفاع آن به 80 تا 100 متر نيز مي‌رسد. پوست ساقه‌ي اوكاليپتوس، رنگ قهوه‌اي مايل به زرد دارد و به آساني از ساقه جدا مي‌گردد. برگ آن بر حسب جوان و يا مسن بودن گياه فرق مي‌كند.

در شاخه‌هاي جوان، برگ‌هاي وضع متقابل، افقي و تقريبا عاري از دمبرگ دارند. شكل ظاهري آنها بيضوي دراز و مدور در قسمت قاعده پهنك است. كناره پهنك برگ‌هاي آن صاف است. طول آنها در حدود 10 تا 15 سانتي‌متر و عرض آنها 4 تا 8 سانتي‌متر مي‌باشد. در درختان مسن، برگ‌هاي به حالت منفرد برروي ساقه‌بوده و هر يك به يك دمبرگ باريگ به طول 2 تا 3 سانتيمتر ختم مي‌شوند. پهنك برگ درختان مسن،‌باريك و دراز، عاري از تار، منتهي به نوك باريك و داراي قسمت انتهايي خميده است. رنگ آنها سبز يا سبز مايل به زرد در هر دو سطح پهنك مي‌باشد.

خواص : قسمت مورد استفاده اوكاليپتوس برگ‌هاي آن مي‌باشد. لازم به ذكر است با اين كه برگ اوكاليپتوس داراي خاصيت تب بر، ضدعفوني كننده و قابض دارد، ولي در مصارف داخلي مورد استفاده قرار نمي‌گيرد و از آن تنها در استعمال خارجي استفاده به عمل مي‌آورند.

محل رويش: اين گياه به صورت خودرو در ايران ديده نشده است. ولي به صورت پرورشي در نواحي شمالي ايران يافت مي‌شود.

.........................................................................................

 بابا آدم

نام‌هاي ديگر:

فيل گوش-آراقيطون-راس الحمامه

مشخصات ظاهري:

بابا آدم، گياهي است علفي،‌ بزرگ و داراي ساقه منشعب به طول 80 تا 150 سانتي‌متر و حتي بيشتر، ريشه‌اي دراز به قطر انگشت و به رنگ قهوه‌اي دارد. پهنك برگهاي آن، بسيار بزرگ و داراي حالت نسبتاً افتاده بر روي ساقه است. بزرگي پهنك برگهاي آن،‌به نسبتي كه از قاعده ساقه به راس نزديك مي‌شود، كم مي‌گردد. رنگ آن در سطح فوقاني پهنك،‌سبز تيره ولي در سطح زيرين به علت پوشيده بودن از تارهاي فراوان، سبز روشن است. ميوه‌اي آن پس از رسيدن به صورت فندقه‌اي با 3 يا 4 سطح مشخص در مي‌آيد.

خواص:از بابا آدم در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آيد:‌تصفيه خون-زياد كردن ادرار- و عرق-نقرس- رماتيسم0خارش پوستي-قندخون-سرخك-اسيداوريك-بيماري‌هاي پوستي-سنگ كليه-تب‌هاي دانه‌اي-آبله-مخملك-اگزماي خشك-تقويت پوست سر و....

محل رويش:

باباآدم به طور خودرو در دشت‌ها و نواحي مرطوب و سايه دار رشد مي‌كند. بابا آدم را مي‌توان در 1700 متري شهرستانك-خراسان-تهران-آذربايجان-بختياري-حسن بگلو-قره داغ-مازندران-گرگان-شبستر-نعمت آباد تبريز و ... مشاهده نمود.

.........................................................................................

بابونه

نام‌هاي ديگر:

بابونه رومي-مشرف-قراص-بابونج

مشخصات ظاهري:

بابونه، گياهي است كوچك، پرپشت به ارتفاع 10 تا 30 سانتي‌متر و داراي بويي معطر و قوي كه ساقه‌هاي خوابيده، استوانه‌اي شكل، به رنگ سبز مايل به سفيد و برگ‌هاي كوچك، متاوب، منقسم به بريدگي‌هاي باريك و نامنظم و پوشيده از كرك دارد. كاپيتول‌هاي آن به صورت منفرد در راس ساقه‌هاي ظاهر مي‌شود. در هر كاپيتول آن،‌ دو نوع گل، يكي زبانه‌اي ماده، به رنگ سفيد و ديگر لوله‌اي كه به رنگ زرد ديده مي‌شود.

خواص:

از بابونه در مواردي نظير:‌ تقويت معده-دردهاي عصبي-ميگرن-سردرد-بي‌خوابي-اختلالات زمان يائسگي-كم اشتهايي-ورم روده-كم خوني-اختلالات هاضمه-يرقان و ... استفاده به عمل مي‌آيد.

محل رويش:

بابونه بيشتر درچمن زارها، زمين‌هاي شني و استخرهاي طبيعي رشد مي‌كند.

بابونه در برخي مناطق ايران از جمله آذربايجان يافت مي‌شود.

.........................................................................................

بادرنجبويه

نام‌هاي ديگر:

ترنجان-حشيشه النحل-وارنگ بو

مشخصات ظاهري:

بادرنجبويه، گياهي است پايا، پرشاخه و پرپشت، به ارتفاع 30 تا 80 سانتي‌متر و حتي بيشتر كه ريشه كوچك و استوانه‌اي شكل، سخت و نسبتا منشعب درد. برگ‌هاي آن پوشيده از تار، متقابل، بيضوي، به شكل قلب و دندانه‌دار است. درازاي برگ‌هاي آن 5 تا 8 سانتيمتر و پهناي آنها 4 تا 5 سانتيمتر است. رگ برگهاي آن در سطح فوقاني پهنك، سبز تيره ولي در سطح تحتاني آن، سبز روشن است. گل‌هاي آن رنگ سفيد يا گلي دارند و به تعداد 6 تا 12 تايي در كناره برگها ظاهر مي‌شوند.

خواص: بادرنجبويه نيرو دهنده و ضد تشنج مي‌باشد. همچنين از آن در موارد زير استفاده مي‌گردد: كمك كردن به هضم غذا-زياد كردن تعريق-دل پيچه-سرگيجه-ناراحتي‌هاي عصبي-احساس چنگ زدگي در معده-بي‌خوابي-ضعف اعصاب-تقويت قلب-كم خوني-سردرد-تاخير عادت ماهانه-دردهاي عصبي-آسم و ...

محل رويش:

اطراف تبريز-در 1200 تا 1400 متري بيشه لرستان-اطراف رشت-حسن بگلو آذربايجان- در 700 متري جنگل گلستان-قزوين-كرج-گنبدطاووس-اطراف تهران و ....

.........................................................................................

بارهنگ

نام‌هاي ديگر:

بيزوشا-رمحاج ولك-لسان الحمل.

مشخصات ظاهري:

بارهنگ، گياهي است به ارتفاع 8 تا 50 سانتيمتر و داراي برگ‌هايي با پهنك بزرگ و واقع در سطح زمين كه در پهنك برگ‌هاي آن، 3 تا 11 رگبرگ‌ سراسري در جهت طولي ديده مي‌شود. گلهاي آن داراي جامي به رنگ خاكستري روشن يا تقريبا مايل به قرمز و مجتمع به صورت سنبله‌هاي دراز است. هر يك از اين سنبله‌ها نيز در راس دنباله‌ي بلندي منتهي به وسط برگ‌ها،‌جاي دارد. ميوه‌ي آن، پوشينه، داراي 2 خانه و محتوي 4 تا 8 دانه كوچك و بيضي شكل در هر خانه مي‌باشد.

خواص: از بارهنگ در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آيد:

تصفيه خون-نزله‌هاي مزمن-آسم-اسهال‌هاي ساده-ورم مخاط دهان-درد دندان-درد گوش-ناراحتي‌هاي دستگاه تنفسي كودكان-خونريزي ريه-اخلاط خوني-بيماري‌هاي كبدي-زردي وجود خون در ادرار-بيماري‌هاي التهابي كليه و مثانه-استفراغ و ...

محل رويش: اغلب نواحي ايران از جمله:‌ اصفهان-بلوچستان-آذربايجان-خراسان-تربت جام-كاشان-شيراز-كوه لاله زار كرمان-همدان خرم‌آباد-اروميه-كردستان- سراب-تبريز-مازندران-رشت-گرگان-لاهيجان-كرج-ري-اطراف تهران و ...

.........................................................................................

باريجه

نام‌هاي ديگر: قنه و ...

مشخصات ظاهري:

باريجه، گياهي است پايا و داراي ساقه ضخيم به ارتفاع 1 تا 2 متر كه برگ‌هايي به رنگ سبز مايل به خاكستري و به طول 30 سانتيمتر، پوشيده از تارهاي ريز و كوتاه، در قاعده ساقه دار. پهنك برگ آن منقسم به قطعاتي است كه بر اثر چند بار تقسيم شدن، به صورت قطعات باريك و فشرده به هم درآمده است. گل‌هاي آن زرد رنگ و مجتمع به صورت خوشه‌هاي مركب متعددي است كه اغلب به شكل دسته‌هاي فراهم در طول ساقه ظاهر مي‌گردند. چترهاي اصلي آن، داراي 6 تا 12 پايه است. ميوه‌ي آن بيضوي دراز و داراي كناره‌اي باريكتر از نصف قسمت محتوي دانه است.

خواص : از باريجه بيشتر در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آورند:

تقويت بدن-نزله-تشنج-عادت ماهانه-بيماري‌هاي رحمي-درد معده و ...

محل رويش: بختياري-گچسر-قزوين-دره لار-كوه دماوند-اطراف تهران-كرمانشاه-در 35 كيلومتري جنوب سلطانيه-دره هراز و ...

.........................................................................................

.........................................................................................

بذرالبنج

نام‌هاي ديگر:

ژوسيكام-بنگ دانه-سكران

مشخصات ظاهري:

بذرالبنج، گياهي است علفي،‌دوساله و داراي ساقه استوانه‌اي شكل، خميده درناحيه راس و به ارتفاع 60 تا 80 سانتيمتر است. ريشه‌اي راست، دراز و نسبتاً ضخيم دارد. برگ‌هاي آن متناوب، مثلثي شكل، نوك تيز و در قسمت انتهايي ساقه معمولاً عاري از دمبرگ و منقسم به لوبهاي نامساوي و نوك تيز است. درازاي برگ هاي آن به 20 و پهناي آن به 5 تا 7 سانتي‌متر مي‌رسد. رنگ برگ‌هاي آن سبز مايل به سفيد است و به محض دست زدن به آن نيز، به انگشتان مي‌چسبد. گل‌هاي آن رنگ زرد روشن دارد و شبكه‌اي از خطوط ظريف به رنگ ارغواني نيز آنها را زيباتر مي‌كند. ميوه‌ي آن پوشينه است.

خواص: قسمت مورد استفاده گياه مزبور برگ و دانه‌هاي آن مي‌باشد كه در موارد زير مورد استفاده درماني قرار مي‌گيرد:‌ تشنج-درد-بي‌خوابي-بيماري‌هاي عصبي-بيماري‌هاي دستگاه تنفس-سل-سياه سرفه-سرفه‌هاي تشنجي-برونشيت مزمن-دردهاي عصبي-رماتيسم-نقرس-احساس چنگ زدگي در معده-قولنج‌ها-ورم حاد و مزمن پستان و ...

محل رويش: بذرالبنج معمولاً در كنار جاده‌ها، اماكن مخروبه،‌ قبرستان‌ها و نواحي باير رشد مي‌كند. در مناطق آذربايجان-اروميه-تهران-رودبار-كليبر-اراك-گرگان-كرج و ... يافت مي‌شود.

.........................................................................................

برگ نو 

نام‌هاي ديگر: قره دون-مندارچه-فغو-نوار ابيض-سوسن ابيض.

مشخصات ظاهري:

برگ نو، درختچه‌اي به ارتفاع 2 تا 5 متر كه شاخه‌هاي متعدد به وضع قائم و برگ‌هاي بيضوي و منتهي به نوك باريك دارد. گل‌هاي سفيد، معطر و مجتمع به صورت خوشه‌هاي متعدد و پرگل و ميوه‌اش سته، تقريباً كروي، به بزرگي 5 تا  8 ميليمتر و به رنگ سياه است.

جالب است بدانيد كه برگ نو در همه فصل‌ها، سبز به نظر مي‌رسد، زيرا هميشه قسمتي از برگ‌هاي آن در زمستان،‌ برروي شاخه‌هاي باقي مي‌ماند و چون در اين فصل، رنگ مايل به قرمز نيز پيدا مي‌كند، به اين خاطر منظره‌ي زيبا به گياه مي‌بخشد.

خواص: قسمت مورد استفاده برگ نو گل  و ميوه‌ي آن است كه در موارد زير از آنها استفاده درماني به عمل مي‌آيد: اسهال‌هاي ساده-ورم لثه‌ها، درد گلو، ورم مخاط دهان و آفت (به صورت غرغره)-تب و ...

محل رويش: تهران-رشت-آستارا-طالش-حسن بگلو-جنگل‌هاي ارسباران و ...

.........................................................................................

برنجاسف

نام‌هاي ديگر:

شويلاء-حبق الراعي

مشخصات ظاهري:

برنجاسف، گياهي است علفي، به ارتفاع 80 تا 150 سانتي‌متر كه ريشه دراز به قطر يك سانتيمتر و ساقه‌اي راست و استوانه‌اي شكل، به رنگ سبز نقره‌اي، گاهي مايل به قرمز و پوشيده از تارهاي ظريف و مايل به سفيد دارد. برگهاي آن داراي بريدگيهاي عميق و تقسيمات نامساوي و منتهي به نوك تيز به پهناي 3 تا 6 ميليمتر است. سطح فوقاني پهنك آن سبز رنگ ولي سطح تحتاني آن، مايل به سفيد پنبه‌اي است.

كاپيتول‌هاي كوچك و متعدد آن شامل گل‌هايي به رنگ زرد مايل به قرمز و پوشيده از تارهاي سفيد پنبه‌اي است. ميوه‌ي آن، فندقه‌، استوانه‌اي شكل، صاف و منتهي به يك برجستگي مسطح در ناحيه راس است.

خواص: از برنجاسف در موارد زير استفاده درماني به عمل مي‌آيد: تقويت معده-زياد كردن ادرار-تشنج-قاعدگي-كرم-صرع-سرگيجه-سوء هاضمه-دردهاي عصبي و ...

محل رويش: در 20 كيلومتري جنوب اروميه-رامسر-گرگان-آذربايجان و ...

................................................................................................................